- Ήταν 84 χρόνια πριν, όταν το πρωί της 28ης Οκτωβρίου 1940 άκουγαν όλοι από τον ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν.
‘’Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουν από της 05.30 ώρας της σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της Ελληνοαλβανικής Μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του Πατρίου εδάφους.’’
Κάτω από αντίξοες συνθήκες, οι πρόγονοί μας αγωνίζονται «υπέρ βωμών και εστιών» και καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν με ανδρεία και ηρωισμό πολλαπλάσιες και προηγμένες εξοπλιστικά δυνάμεις.
Όχι μόνο προβάλλουν σθεναρή αντίσταση, αλλά αναγκάζουν σε άτακτη οπισθοχώρηση τους επίδοξους κατακτητές, των οποίων το γόητρο, αλλά και οι φυσικές τους δυνάμεις πλήττονται Πολλοί ιστορικοί, μάλιστα, θεωρούν ότι η νίκη αυτή ανύψωσε το ηθικό των σκλαβωμένων λαών της Ευρώπης και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην έκβαση του πολέμου.
«ΟΧΙ»
Αθήνα, 28 Οκτωβρίου 1940, ώρα 3:00 τα ξημερώματα. Ένα πολεμικό τελεσίγραφο απορρίπτεται κι ένας πόλεμος πρόκειται σε λίγες ώρες να ξεκινήσει.
Πρωταγωνιστές σ’ αυτήν την «κινηματογραφική» σκηνή ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Ιωάννης Μεταξάς και ο Ιταλός πρεσβευτής στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι ο οποίος έφτασε στο σπίτι του πρώτου στην Κηφισιά για να του επιδώσει το τελεσίγραφο με το οποίο οι Ιταλοί ζητούσαν να καταλάβουν «μερικά σημεία επί ελληνικού εδάφους σεβόμενοι την ελληνική κυριαρχία στο υπόλοιπο της επικράτειας».
Η ιταλική κυβέρνηση απαιτούσε, στην πραγματικότητα, την ελεύθερη διέλευση του ιταλικού στρατού από την ελληνοαλβανική μεθόριο προκειμένου στη συνέχεια να καταλάβει κάποια στρατηγικά σημεία της Ελλάδας.
«Την καθορισμένη ώρα, 10 περίπου λεπτά πριν από τις 3, ο στρατιωτικός ακόλουθος ο διερμηνέας και εγώ φτάσαμε στην καγκελόπορτα της κατοικίας όπου έμενε ο πρωθυπουργός.
Ο διερμηνέας της πρεσβείας μας, είπε στον φρουρό να ειδοποιήσει τον πρωθυπουργό ότι ο πρέσβης της Ιταλίας επιθυμούσε να γίνει δεκτός για μία άκρως επείγουσα ανακοίνωση.
Περιμέναμε για μερικά ατελείωτα λεπτά μπροστά στην καγκελόπορτα ώσπου το κουδούνισμα ξύπνησε τον ίδιο τον Μεταξά ο οποίος έκανε την εμφάνισή του σε μία μικρή πόρτα υπηρεσίας και αναγνωρίζοντας με, διέταξε τον φρουρό να με αφήσει να περάσω.
Μού έσφιξε το χέρι, με έβαλε μέσα και με άφησε να περάσω,χωρίς άλλα λόγια του έδωσα το κείμενο. Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει και όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο και μου είπε με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή φωνή: «Alors, c’est la guerre!» (λοιπόν έχουμε πόλεμο)
Αν και σύμφωνα με το τελεσίγραφο, η επίθεση θα λάμβανε χώρα στις 6 π.μ., στις 5 και μισή τα ξημερώματα, ξεκίνησε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος με αιφνιδιαστική εισβολή στην Ήπειρο.
Η άρνηση του Μεταξά στην επέλαση των ιταλικών στρατευμάτων αποδόθηκε τις επόμενες ημέρες στις εφημερίδες με το περίφημο «ΟΧΙ».
ΤΟ ΕΠΟΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΕΠΕΤΕΙΟΣ
Η Ελλάδα γίνεται η μοναδική χώρα στον κόσμο που επιλέγει να γιορτάζει με την 28η Οκτωβρίου την είσοδό της στον πόλεμο κι όχι τη λήξη αυτού, όπως συμβαίνει στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Η 28η Οκτωβρίου δεν καθιερώθηκε με βασιλικό ή προεδρικό διάταγμα αλλά με την κατάθεση λουλουδιών στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, στ’ άγαλμα του Φεραίου, του Σολωμού, του Μπάυρον και του Βαλαωρίτη, στ’ άγαλμα του Κολοκοτρώνη και του Παύλου Μελά.
Comments