Η ανθρωπότητα έχει φθάσει σε ένα κρίσιμο σημείο της ιστορίας της. Ο κόσμος μας, εν μέσω αστάθειας και ραγδαίων αλλαγών, βρίσκεται ενώπιον κινδύνων που, μέχρι το τέλος του αιώνα, θα απειλήσουν την ίδια την υπόστασή του. Οι δυνατές εκβάσεις —θετικές ή αρνητικές— είναι πολλές και ποικίλες. Εντούτοις, η από μέρους μας τρέχουσα προσέγγιση του μέλλοντος χαρακτηρίζεται από μυωπισμό, πόλωση, κινδυνολογία και απαισιοδοξία. Στο μικρό αλλά ελπιδοφόρο αυτό βιβλίο, ο διαπρεπής αστροφυσικός Martin Rees υποστηρίζει ότι οι προοπτικές μας θα εξαρτηθούν από την υιοθέτηση μιας ριζικά διαφορετικής θεώρησης του τρόπου με τον οποίο σχεδιάζουμε το αύριο.

Το μέλλον της ανθρωπότητας συνδέεται άρρηκτα με το μέλλον της επιστήμης και την επωφελή χρήση των τεχνολογικών κατακτήσεών μας. Αν θέλουμε η επιστήμη να λύσει τα προβλήματά μας αποφεύγοντας τους υφάλους της δυστοπίας, θα πρέπει να σκεφτούμε το εγγύς και απώτερο μέλλον μας ορθολογικά, οικουμενικά, συλλογικά και αισιόδοξα.

Οι πρόοδοι της βιοτεχνολογίας, της κυβερνητικής, της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και η συνετή αξιοποίησή τους, θα μπορούσαν να αποτελέσουν όπλο τόσο για την απογείωση του αναπτυσσόμενου και του ανεπτυγμένου κόσμου όσο και για την υπερνίκηση των πολλών επίγειων απειλών, από την κλιματική αλλαγή μέχρι τον πυρηνικό όλεθρο. Ταυτόχρονα, περαιτέρω πρόοδοι στη διαστημική τεχνολογία θα μπορούσαν να μας επιτρέψουν την εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος, αλλά και την υπέρβαση των συνόρων του. Ωστόσο, «σχέδιο B» δεν υπάρχει για τον πλανήτη μας· καμία βιώσιμη εναλλακτική επιλογή δεν υφίσταται, αν πρωτίστως δεν φροντίσουμε τον μητρικό πλανήτη μας.

Οι συγγραφέας Ο Martin Rees (Μάρτιν Ρις) είναι κοσμολόγος και αστροφυσικός, κατέχει τη θέση του Βασιλικού Αστρονόμου του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ έχει διατελέσει πρόεδρος του Trinity College και διευθυντής του Ινστιτούτου Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ. Ως μέλος της Βουλής των Λόρδων και πρώην πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου, αποτελεί σημαίνουσα προσωπικότητα σε ζητήματα διεθνούς επιστήμης και τεχνολογικών κινδύνων. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 500 επιστημονικές εργασίες και έχει συμβάλει στην ανακάλυψη του κοσμικού μικροκυματικού υποβάθρου και του σχηματισμού σμηνών γαλαξιών. Οι εργασίες του σχετικά με την κατανομή των κβάζαρ αποτέλεσαν ισχυρή ένδειξη για την ορθότητα της Μεγάλης Έκρηξης ως θεωρίας περί των απαρχών του Σύμπαντος. Το 2005 τιμήθηκε με το Bραβείο Crafoord Αστρονομίας. Έχει συγγράψει, μεταξύ άλλων, τα βιβλία Our Cosmic Habitat, Just Six Numbers και Our Final Hour.

Τα περιεχόμενα του βιβλίου Πρόλογος ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΣΤΑ ΒΑΘΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΚΑΙΝΟΥ Κίνδυνοι και προοπτικές • Πυρηνικές απειλές • Οικολογικές απειλές και κρίσιμα σημεία καμπής • Εντός των πλανητικών συνόρων • Κλιματική αλλαγή • Καθαρή ενέργεια —και ένα σχέδιο B; 2. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΓΗ Βιοτεχνολογία • Κυβερνοτεχνολογία, ρομποτική και τεχνητή νοημοσύνη • Και οι θέσεις εργασίας; • Νοημοσύνη ανθρώπινου επιπέδου; • Πραγματικά υπαρξιακοί κίνδυνοι; 3. Η ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑ ΑΠΟ ΚΟΣΜΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ Η Γη σε κοσμικό πλαίσιο • Πέρα από το ηλιακό μας σύστημα • Διαστημικές πτήσεις —επανδρωμένες και μη • Προς την εποχή του μετανθρώπου; • Εξωγήινη νοημοσύνη; 4. ΤΑ ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ Από το απλό στο πολύπλοκο • Η λογική του πολύπλοκου κόσμου μας • Έως πού φθάνει η φυσική πραγματικότητα; • Τι μέλλον έχει η επιστήμη; • Τι νεότερα περί Θεού; 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ενάσκηση της επιστήμης • Η επιστήμη στην κοινωνία • Κοινές ελπίδες και φόβοι Σημειώσεις Λεξιλόγιο Ευρετήριο

Είπαν για το βιβλίο

• «Μια καθηλωτική ανάλυση των πιο σημαντικών ζητημάτων που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας, κατάφορτη με διορατικότητα, σοφία και ανθρωπιά».

—Steven Pinker, καθηγητής γλωσσολογίας και γνωσιακής επιστήμης, Πανεπιστήμιο Harvard

• «Το Περί του μέλλοντός μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό βιβλίο, το οποίο πρέπει να διαβαστεί ευρύτατα. Ο Martin Rees συνδυάζει τις βαθιές επιστημονικές του γνώσεις με το ενδιαφέρον του για την ευημερία της ανθρωπότητας προκειμένου να περιγράψει, με σαφή και κομψή πρόζα, τα μείζονα ζητήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο ανθρώπινος πολιτισμός, ορισμένα από τα οποία συνήθως δεν συζητούνται. Είτε συμφωνείτε είτε όχι με τα επιχειρήματά του, πρέπει άπαντες να τα λάβετε πολύ σοβαρά υπ’ όψιν».

—Roger Penrose, ομότιμος καθηγητής μαθηματικών, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης

• «Το Περί του μέλλοντός μας, γραμμένο με κρυστάλλινη κομψότητα από έναν κορυφαίο επιστήμονα, προσφέρει το είδος σοφίας που τόσο χρειάζεται η ανθρωπότητα για την επιτυχή πορεία της κατά τον 21ο αιώνα».

—Edward O. Wilson, ομότιμος καθηγητής πανεπιστημιακής έρευνας, Πανεπιστήμιο Harvard

• «Αυτό το εμπνευσμένο και προκλητικό βιβλίο ενός από τους κορυφαίους επιστήμονες και οραματιστές στον κόσμο είναι επιβεβλημένο ανάγνωσμα για όσους ενδιαφέρονται περί του μέλλοντος της ανθρωπότητας».

—Max Tegmark, καθηγητής φυσικής και κοσμολογίας, Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης

• «Από την κλιματική αλλαγή μέχρι τη βιοτεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη, η επιστήμη βρίσκεται στην καρδιά σχεδόν κάθε απόφασης που καλείται να λάβει ο πολιτισμός μας προκειμένου να διασφαλίσει την επιβίωσή του. Ο Martin Rees δημιούργησε ένα αλφαβητάριο των ζητημάτων αυτών, καθώς και των δυνατών τρόπων χειρισμού τους, ώστε η επόμενη γενιά να μας θεωρήσει άξιους ποιμένες και όχι ανεύθυνους θεματοφύλακες της κληρονομιάς της».

—Neil deGrasse Tyson, διευθυντής του Πλανηταρίου Hayden, Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας